Schildvulkaan

Een schildvulkaan is een speciaal soort vulkaan die je op verschillende plekken in de wereld kunt vinden. Ze zien er anders uit dan de vulkanen die je misschien kent van school of uit films. In dit artikel leggen we uit wat een schildvulkaan precies is, hoe deze ontstaat en wat de belangrijkste kenmerken zijn. Ook geven we voorbeelden van bekende schildvulkanen. Zo leer je meer over dit bijzondere natuurverschijnsel op een makkelijke manier.

Wat is een schildvulkaan en hoe ontstaat deze?

Een schildvulkaan is een vulkaan met een brede, lage vorm die lijkt op een schild, zoals een schildpad. Dit komt doordat de lava die uit de vulkaan komt heel dun en vloeibaar is. Hierdoor stroomt de lava ver weg voordat het stolt. Daardoor wordt de vulkaan langzaam maar zeker heel breed en niet zo hoog. Dit is anders dan bij een stratovulkaan, die juist steile hellingen heeft.

Schildvulkanen ontstaan meestal op plekken waar de aardkorst dun is en magma makkelijk naar boven kan komen. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij zogenaamde hotspots of op plekken waar de aardplaten uit elkaar bewegen. Het magma dat uit de vulkaan komt is meestal basaltisch lava, die heel heet en vloeibaar is. Omdat de lava zo dun is, kan het makkelijk over grote afstanden stromen.

Het proces van het ontstaan van een schildvulkaan duurt vaak heel lang. Elke keer als er een uitbarsting is, komt er een laagje lava bij. Na vele uitbarstingen ontstaat zo een grote, brede vulkaan. Omdat de uitbarstingen meestal rustig zijn en niet explosief, zijn schildvulkanen minder gevaarlijk dan sommige andere vulkanen.

Kenmerken en voorbeelden van schildvulkanen wereldwijd

Een belangrijk kenmerk van schildvulkanen is hun vorm. Ze hebben een brede basis en een flauwe helling, vaak minder dan 10 graden. Dit komt door de dunne lava die langzaam afkoelt en stolt. Ook zijn de uitbarstingen meestal rustig en niet explosief. Dit betekent dat de lava rustig uit de vulkaan stroomt en niet met veel geweld de lucht in wordt geslingerd.

Een ander kenmerk is dat schildvulkanen vaak heel groot kunnen worden. Ze kunnen kilometers breed zijn, maar zijn meestal niet heel hoog. Dit maakt ze makkelijk te herkennen op een kaart of vanuit de lucht. Omdat de lava zo vloeibaar is, kunnen schildvulkanen ook nieuwe landmassa’s creëren, zoals eilanden in de oceaan.

Bekende voorbeelden van schildvulkanen zijn de vulkanen op Hawaï, zoals Mauna Loa en Mauna Kea. Mauna Loa is zelfs de grootste vulkaan op aarde als je meet vanaf de zeebodem. Ook op andere plekken in de wereld, zoals IJsland en de Galapagoseilanden, vind je schildvulkanen. Deze vulkanen zijn belangrijk voor het landschap en de natuur in die gebieden.

Schildvulkanen zijn bijzondere vulkanen die je kunt herkennen aan hun brede, lage vorm en rustige uitbarstingen. Ze ontstaan door dunne, vloeibare lava die ver stroomt voordat het stolt. Door dit proces kunnen schildvulkanen heel groot worden, maar ze zijn meestal niet zo hoog als andere vulkanen. Voorbeelden zoals de vulkanen op Hawaï laten zien hoe indrukwekkend deze natuurverschijnselen kunnen zijn. Door meer te leren over schildvulkanen, begrijp je beter hoe onze aarde werkt en hoe vulkanen het landschap vormen.

Oefenvragen

1. Wat is het belangrijkste verschil tussen een schildvulkaan en een stratovulkaan?
2. Waarom heeft een schildvulkaan een brede en lage vorm?
3. Noem twee plekken in de wereld waar je schildvulkanen kunt vinden.
4. Wat voor soort lava komt er meestal uit een schildvulkaan?
5. Waarom zijn uitbarstingen van schildvulkanen meestal niet explosief?